Fistik ezmeli bal kabakli kurabiye

"Caresizlik, ogretir" derler. Vegan yemek kitaplarindaki tariflerde turlu cesitli egzantrik malzeme var.  Hepsini istiyorum, denemek istiyorum, elimin altinda olsun istiyorum... Ama olmuyor. Olmayinca ve iyice aserince de yaratmak gerekiyor. Bu tarif bir fistik ezmeli kurabiye istegiyle basladi, sonra istek spesifik olmaya basladi: Hem fistik ezmeli olsun, hem yumusak olsun, cok tatli olmasin, asiri yagli da olmasin, bir de saglikli olsun, ha bir de canim bal kabagi da cekiyor, icinde o da olsun! Istek bu kadar iyi tanimlanmis olunca internetteki hicbir tarif isteklerimi karsilamadi tabii ki. Is basa dustu. Ve ortaya bu cikti :) Icine cikolata da koyunca oglum bile yedi, ve birkac gun sonra yeniden yaptik. Gunlerce yanimda ise goturdum, cay bahcelerine goturdum, kahvenin yanina, cayin yanina, veya tek basina yedim. Sikca yapilacak tarifler arasinda yerini coktaan aldi.

Fistik ezmeli bal kabakli kurabiye

Icindekiler:
1 bardak pure edilmis bal kabagi (veya 1,5 badak bal kabagi tatlisi)
2-3 corba kasigi soya sutu veya su
1/2 ile 1 bardak arasi seker
1/2 bardak fistik ezmesi
2 corba kasigi hindistan cevizi yagi
2 corba kasigi sivi yag
1/2 paket vanilya
1/2 cay kasigi tuz

2 bardak un
1 paket kabartma tuzu

Yapilisi:
Unu ve kabartma tozunu karistirip genis bir kase icine eleyin. Diger tum malzemeleri rondoda karistirin ve unlu karisimin icine boca edin. Tum malzemeler karisinca tadini kontrol edin, sekerini ayarlayin. Yagli ve yumusak bir hamur elde edin. Ufak ceviz buyuklugunde hamur parcalari koparip elinizle yuvarlayin ve yassilastirarak kurabiye sekline getirin. Yaglanmis tepsiye dizin, uzerini catalla bastirin.

180 C'deki isitilmis firina koyup uzerleri kizarana kadar pisirin. Afiyet olsun!

Notlar: Bal kabagi fazla olursa kurabiyeler daha yumusak, az olursa daha kitir oluyor.
Isterseniz kurabiyelerin icine cikolata da koyabilirsiniz, cok yakisiyor.

Erikli ve seftalili turta

Seftali mevsimi bitti bitecek, ama sirada erik var, elma var. Bu tarifte bolca erik (iki cesit) ve cok az seftali kullandim. Evdeki seftaliler buzhaneden cikma herhalde diye kimse yuzlerine bakmiyordu, ben de atmaya kiyamadim. Erikle seftali cok iyi uyustu, ve seftalinin tadi da turtanin icinde nefisti.

Simdilik bu fotografla idare edin :) Siz siz olun, hamurunuzu kullanmadan once tirtiklamayin, turtayi birlestirdikten sonra kalan parcalari yersiniz (ben o kadar dayanamiyorum).

Erikli seftalili turta

Hamuru icin:
3 bardak un
3 corba kasigi seker 
1/2 paket kabartma tozu
1 cimdik tuz
1/3 bardak zeytinyagi
3 corba kasigi erimis hindistan cevizi yagi
4 tatli kasigi sirke
1/2 bardak soguk su

Ici icin:
4-5 bardak ince dilimlenmis seftali ve erik karisimi
1 corba kasigi un
1 tatli kasigi ararot
1/2 bardak seker

Once hamuru hazirlayin. Sirkeyle suyu karistirip buzdolabinda bekletin. Ayri bir kapta yarim bardak daha soguk suyunuz olsun, tedbiren.  Un, seker, kabartma tozu ve tuzu derin bir kasede karistirin. Zeytinyagi ve hindistan cevizi yagini birlestirip una azar azar ilave etmeye baslayin. Bu arada catalla ezerek surekli karistirin. En sonunda topak topak bir karisim elde edeceksiniz. Sirkeli soguk suyu azar azar ilave edin. Hamur toparlanip dagilmamaya baslayinca cok az daha ilave edin. Ekstra suyunuzdan 1-2 kasik kullanmaniz gerekebilir. Cok fazla yogurmaniza gerek yok. Top halinde durabilen bir hamur olsun yeter. Hamuru ikiye ayirin, her iki topu da disk sekline getirip strec filme sarip dinlenmesi icin buzdolabina birakin. Hamurunuzu bir saat kadar dinlendirin.

Hamur dinlenirken meyvelerinizi iyice yikayip ince ince dilimleyin. Mumkun oldugunca tepeleme olsun meyveniz. Sonra derin bir kapta un, ararot ve sekeri karistirin. Bunun icine meyvenizi boca edip meyveleri iyice bu karisima bulayin.

Bu arada firini 190 C'ye ayarlayip calistirin.

Tepsinizi yaglayip hazirlayin. Hamurlari buzdolabindan cikarip merdaneyle acin. Hamurlardan ilkini tepsinin dibine yayin, kenarlari tepsinin kenarlarindan tassin. Icine meyveli karisimi esit sekilde dagitin. Diger diski de merdaneyle acip iki parmak kalinliginda seritler kesin. Bunlari turtanin ustune baklava deseni yaratacak sekilde yerlesitirin. Son olarak da kenardan tasan hamuru seritlerle birlestirin, fotograftaki gibi. Aslinda seritleri orenler de var ama bu turta oyle guzel kokuyor ve o kadar cabuk bitiyor ki kimse seritler orulmus mu orulmemis mi hatirlamayacak bile.

En son da, azicik soya sutuyle (veya seyreltilmis pekmezle veya sadece suyla) en ustteki seritleri islatip ustlerine seker serpin. Boylece seritleriniz citir citir olacak.

Turtayi firina verip guzel kokular gelmeye baslayinca kontrol edin. Tepesi kizarinca firindan cikarin. Sicak veya soguk servis edin.

Afiyet olsun!

Kakaolu vegan muffin (vegan topkek)

Bizim evdeki en populer keklerin basinda geliyor bu topkek, ertesi gune kalmiyor genelde. Aslinda bu bir cupcake tarifi. Ben muffin bardakciklarini biraz daha fazla dolduruyorum ve yumusacik, pofuduk bir kakaolu muffin/kek oluyor.  Tarifin orijinalinde biraz badem aromasi da var ama ben hic kullanmadim, eksikligini de hissetmedim.  Vegan pasta-kek gurusu Isa Chandra Moskowitz'e saygilar ve kendisine ve Terry Hope Romero'ya "Vegan Cupcakes Take Over the World" kitabi icin sonsuz tesekkurler.

Kakaolu muffin / topkek

1 bardak soya sutu
1 tatli kasigi sirke
¾ bardak seker
1/3 bardak sivi yag

1 bardak un
1/3 bardak kakao
1 paket kabartma tozu

1 paket vanilya
1/4 tatli kasigi tuz

(Not: Kullandigim seker ve kakao miktari hakkinda bir not dusmem gerekiyor. Eger Kahve Dunyasi'nin kakaosunu kullaniyorsaniz, cok daha az kakao kullanmak gerekiyor. Mesela uc corba kasigi. Ayrica seker miktari da bana fazla geliyor ve genelde yarim bardak civari kullaniyorum.)

 

Firini 175 ^oC’ye ayarlayip isinmaya birakin. Muffin tepsinizi hazirlayin (yani yaglayip unlayin veya muffin kagidi dizin).

Ilk once soya sutune sirkeyi karistirip bir kenarda bekletin, soya sutu kesilip koyu bir kivama gelecek. Bu karisim beklerken diger malzemeleri hazirlayin. Derin bir karisitirma kasesinde un, kakao, kabartma tozu, vanilya ve tuzu karistirin. Ayri bir kapta kesilmis soya sutu karisimina sekeri ve sivi yagi ekleyip karistirin. Bu sivi karisimi, unlu karisima azar azar ilave ederek muffin harcini hazirlayin. Fazla karistirmaniza veya cirpmaniza gerek yok, sadece buyuk topaklar kalmasin yeter. Bu karisimi muffin bardakciklarina dokup isinmis firina verin. Guzel kokular yayilmaya basladiginda kekleri kontrol edin, kurdan testinden gectiginde (20 dk civari) firindan cikarin. 15 dakika kadar sogumasini bekleyin.

Afiyet olsun!

Misir unlu vegan krep

Anne yemeklerinden bir tarif daha. Vegan krep yapmak o kadar da zor degil aslinda. Bu krep tarifiyle elinizin altindaki malzemelerle lezzetli bir krep yapabilirsiniz. Tat duyusu kuvvetli olanlar, bu krepte bir misir aromasi bulacaklar haliyle, ama cok baskin bir tat degil. Hele de recel veya benzeri bir seyle yenirse. Genel olarak vegan krepleri diger kreplerden ayiran sey, kizarma sekilleri. Bu krebinkini gosterebilmek icin tarifin en altinda krebin her iki tarafinin da resmini ekliyorum. 

Afiyet olsun!

Misir unlu krep

150 ml soya sutu

2 corba kasigi misir unu

4 corba kasigi un

ceyrek paket kabartma tozu

Cok az tuz veya seker (damak tadina gore)

Tum malzemeleri bir karistirma kabinda veya bardaginda iyice karistirin. Iyice kizmis yayvan tavaya birkac damla sivi yag damlatin ve yagi tavaya iyice yaydirin. Veya isiya dayanikli bir fircayla tavayi yaglayin, veya yaga bandirilmis bir kagit havlu ile tavayi yaglayin. (Veya krep karisimina bir tatli kasigi sivi yag ekleyin).(Tabi yag kullanmadan da yapabilirsiniz, yapismaz malzemeden bir tavada pisirin). Bir tarafi kizardiktan sonra obur tarafini cevirin ve servis edin.Bu malzeme ile, kreplerinizin buyuklugune bagli olarak degisir tabi ama, uc veya dort krep yapabilirsiniz.

Krep rulosu yapmak icin de en sevdiginiz receli (cilek super oluyor, erik ve frambuaz da iyi) krebin bir kenarina surup rulo seklinde sarin. Veya receli krebin tum yuzeyine surup oyle sarin. Bu kisimda herkes zevkine gore takiliyor. Fazla recel koyarsaniz isirirken (catal ve bicakla yemeyeceksiniz herhalde!) uzerinize akar :).  Ama uzerinizde recel lekesi ile gezip “haa, sabah yedigim vegan krepten oldu herhalde” demek istiyorsaniz o baska.

Bu arada, elinizde misir unu varken, bir de misir unlu kek yapmalisiniz!

Vegan krebin iki tarafi

Misir unlu kek

Vegan yemek blogu yazip da hala bu tarifi paylasmamak olacak is degil. Misir unlu keklere yine ecnebi memleketlerde alismistim, gunun her ogununde yiyebilecegim en sevdigim keklerden biri haline geldiler. Bu tarif, unlu bir Amerikan misir unu firmasinin paketinden (hangisiydi hic hatirlamiyorum) degistirile degistirile bu hale geldi. Yurtdisindayken soya yogurduyla yapiyordum. Simdi ise buna alternatif olarak kesilmis soya sutu kullaniyorum, sonuc mukemmel. 

Misir unlu kek

1 bardak misir unu

¾ bardak beyaz un

½ bardak seker

1 paket kabartma tozu

1 paket vanilya

½ tatli kasigi tuz

1 tatli kasigi sirke

1 ¼ bardak soya sutu

1/3  bardak sivi yag

Firini 190 C’ye ayarlayin. Once sirkeyi soya sutune ekleyip soyle bir karistirin ve siz diger malzemelerle ugrasirken bu karisimi bir kenarda bekletin. Unlari, sekeri, tuzu, vanilya ve kabartma tozunu genis bir karistirma kasesi icinde karistirin. Soya sutu-sirke karisimina yagi ekleyip, bu sivi karisimi unlu karisima ekleyin ve karistirin (tahta bir kasikla, veya cirpma teliyle). Cirpmaya gerek yok, malzemeler karissin yeter. Karisimin tadina bakip gerekirse seker veya agave surubu ekleyin. Ufak bir firin tepsisine karisimi dokup isinmis firinda 20-30 dakika kadar pisirin. Uzeri kizarinca kurdan testi uygulayin: dibine kadar batirdiginiz kurdani cikarinca ustune yapismis hamur kalmiyorsa kek pismistir.

15 dakika kadar sogumasini bekleyip sonra servis edin. Sicakken super oluyor, ozellikle de kitir kitir kizaran, catlak yerleri bir daha bulamiyorsunuz. Sogudukca daha yumusak ve adeta islak kek kivamina geliyor.

Afiyet olsun!

Yulaf unlu vegan waffle

Vegan waffle mı? Evet :) Gayet mümkün. Bunun için gerekli tek şey bir waffle makinesi. İlk denemenin hüsranından sonra ortaya çıkan, dışı çıtır çıtır içi yumuşak waffle insanda bağımlılık yapıyor.

Makineyi tanıdıktan sonra daha deneysel takılmaya karar verdim. Gluteni azaltma projesi kapsamında bu tarifi biraz değiştirerek bu leziz ve besleyici waffleları yaptım.  Tavsiye ederim!

Yulaf unlu vegan waffle

1 bardak yulaf unu (yulaf ezmesini robotta un haline getirin)
1 bardak karabugday unu
1/2 bardak pismis kinoa
4 corba kasigi cekilmis keten tohumu
1 paket kabartma tozu
1 paket vanilya
1 cimdik tuz
4 tatli kasigi eritilmis hindistan cevizi yagi
2 bardak ev yapimi badem sutu (veya baska bitkisel sut, ama vanilya ve seker oranini ona gore ayarlamaniz gerekir)
Tatlandirmak icin istege gore hurma surubu (soyle bir siktigim icin olcu konusunda emin degilim, 3 kasik civari diyelim)

Onceden waffle makinenizi isitin. Herseyi derin bir kapta karistirin ve isinmis waffle makinesinde olcu olcu pisirin. Burada pisirme talimati vermiyorum cunku waffle makineleri cok degisik olabiliyor. Ilk waffle yapisiniz biraz deneysel olacaktir, makinenizi tanimaniz gerekiyor, hangi sicaklikta veya ayarda pisireceginizi, kac dakika pisireceginizi vs. deneyerek bulmaniz gerekiyor. Fikir vermesi acisindan, benim basit waffle makinemde wafflelari 4. kademede ve 5 dk. kadar pisiriyorum. Ha bir de waffle yapmaya bu tarifle baslamayin. Daha basit bir waffle tarifi ile baslayin. Bu tarif glutensiz (en azindan benim olculerimde) oldugu icin wafflelar ortadan ayriliyor. Benim icin sorun degil, waffle sandvic yapip arasina bir seyler koyuyorum (dondurma, meyve, pekmez-ceviz, vs.). Ama bu basiniza gelirse daha ilk denemede moraliniz bozulmasin diye soyluyorum.

Ustune isterseniz meyveleri oldugu gibi ekleyin, isterseniz meyveleri derin bir kaseye dograyip uzerine biraz agave nektari veya hurma surubu sikin. Meyveleri bu sekilde bekletince meyveler yumusayip iyice tatli oluyor. Cok bekletmeye gerek yok, wafflelar piserken meyveleri hazirlayabilirsiniz. Resimde agave surubunda bekletilmis seftali ve cilek parcalari var. Buna bir de ceviz veya badem ekleyebilirsiniz.

Not: Resimdeki waffle hem vegan hem de benim olculerimde glutensiz bir waffle. Benim olculerimde diyorum, cunku benim glutene alerjim yok, ve yulafi glutensiz sinifina sokabiliyorum. Ama ciddi gluten alerjisi olanlar, ozellikle glutensiz diye belirtilen yulafi kullanmalilar, veya capraz kontaminasyon ihtimali nedeniyle hic kullanmamalilar. Onun yerine pirinc unu deneyebilirsiniz bu tarifte. 

Muzlu kekler

Artık oğluma sağlıklı kek yedirme sevdasından vazgeçtim. Yemiyor. Beraber yapmaktan çok zevk alıyor, kek için yanıp tutuşuyor, ama yapınca şöyle bir üstünden yalayıp, birkaç fare ısırığı alıp bırakıyor.  Ona dışarıdan alınan değil de evde yapılan sağlıklı tatlıları yedirmek için çok uğraştım. İlk önce herşeyin en sağlıklı ve besin değeri yüksek haliyle başladım: tam buğday unu, şeker yerine pekmez, az yağ, bol meyve, vs. Sonra bazı keklerin tadına bile bakmayınca tam buğday unu yerine beyaz un kullandım, pekmez yerine şeker, yağı artırdım, … sonunda da ne de olsa zaten yemediğine karar verip kekleri onun için değil de kendim için yapmaya karar verdim.  Bir gün önce internetteki bir siteden denediğim bir elamlı kek fiyaskosunun ardından en güvendiğim yemek kitabına sığındım. Evdeki aşırı olgun muzları ve kullanılmak için bekleyen buğday ruşeymini görünce tarifi hemen buldum zaten. Ona bir de pişmiş kinoa ve dövülmüş ceviz ekledim. Şeker yerine de pekmez kullandım. Sadece fırına vermeden önce tepelerine bir çimdik toz şeker serpiştirdim. Bilin bakalım ne oldu? Oğlum bunları çok beğendi :)

Muzlu-buğday ruşeymli- kinoalı- cevizli muffin

1 bardak soya sütü

1 tatlı kaşığı elma sirkesi

3 adet aşırı olgun yerli muz

1/3 bardak sıvı yağ

1/3 bardak üzüm pekmezi

1 1/3 bardak un

¾ bardak buğday ruşeymi

1 paket kabartma tozu

1 paket vanilya

½ tatlı kaşığı tuz

½ tatlı kaşığı tarçın

½ bardak dövülmüş ceviz içi

½ bardak pişmiş kinoa

Önce fırınınızı 190 ^oC’ye ayarlayın. Muffin tepsinizi hazırlayın (yağlayın veya kağıt bardakçıkları dizin).

Soya sütüne sirkeyi ekleyip karıştırın ve sütün kesilmesi için bir kenara koyun.

Muzları ezin (çatal gayet iyi iş görüyor). Üzerine sıvı yağ ve pekmezi ve en sonunda da sirkeli süt karışımını ekleyin ve karıştırın.

Unu, kabartma tozunu, vanilyayı, buğday ruşeymini, tuzu ve tarçını bir kapta birleştirip karıştırın.

Sıvı karışım ile unlu karışımı birleştirin.  Unluyu sıvıya yavaş yavaş katmayı tavsiye ediyor kitap. Ben tam tersini yaptım, biraz topakçıklı oldu ama vegan keklerde topakçıklar hiç sorun değil zaten.

Cevizleri ve kinoayı katın ve eşit dağılması için kısaca karıştırıp karışımı muffin tepsisine dökün. 12 muffin için yetip artacak harcınız olacak. Artanı yalayabilirsiniz, bu da vegan kek harçlarının bir güzelliği JHarcı yalarken muffinleri fırına vermeyi unutmayın. 20 dakika sonra, veya kokular gelmeye başlayınca, kürdan testi uygulayın. Kekin içine batırdığınız kürdan temiz çıkmalı. Ben bunları biraz uzun pişirdim, onun için biraz daha esmer tenli oldular.

Bunlar ne ile iyi gider? Bence saleple. Ama salepsiz de güzeller, ayaküstü birkaç tane yedim.

Teşekkürler Veganomicon, iyi ki varsınız İsa Chandra Moskovitz ve Terry Hope Romero! Size de afiyet olsun!

Vegan pasta

Geçenlerde oğlum pasta diye tutturdu. Pazar öğleden sonra. Evde sadece ben, bebek, büyük oğlum ve eşim var.  Pasta yapmak aklımızdaki en son şey. O kadar ısrar etti ki, “Canım, geçen gün yaptığım kakaolu keki hemencecik pasta halinde yapıveririm” dedim. Hmmm… Evdeki hesap çarşıya hiç uymadı. Günün sonunda evet, bir pastamız vardı, ama bebek dahil hepimiz harap ve bitap düşmüştük. En sonunda sıra pasta yemeye gelince oğlum aynen şunu söyledi “Pasta istemiyorum, su içeceğim.”

Bu tariften o kadar bereketli bir pasta çıkıyor ki ye ye bitmiyor, komşulara ver bitmiyor, işe götür bitmiyor. Güzel bir pasta oluyor. Vegan kekin tarifi PETA’dan, kaju fıstıklı dış kreması Ani Phyo’dan.  Afiyet olsun.  Vegan kek tarifini tek kat için veriyorum, siz tarifin iki katını yapıp keki ikiye bölebilirsiniz veya iki tane aynı kekten yapabilirsiniz.

Kakaolu vegan kek

1 ½ bardak un

1 bardak toz şeker (ben 1/2 bardak kullaniyorum)

3 tepeleme tatlı kaşığı kakao

1 cay kasigi karbonat (veya ½ paket kabartma tozu)

½ paket vanilya

1 çorba kaşığı sirke

5 cay kasigi (veya ¼ bardak) sıvı yağ

1 bardak soğuk su

Fırını 185 ^oC’ye ayarlayın. Katı malzemelerı ayrı bir kapta, sıvı malzemeleri ayrı bir kapta birleştirip karıştırın. Sonra katıları sıvılara ekleyerek karıştırarak birlleştirin. Yağlanmış fırın tepsisine aktarıp pişirin. Takriben 25-35 dakika arası. İçine batırdığınız kürdan temiz çıkıyorsa pişmiştir.

Ara kreması için:

Vanilyalı puding

3 tepeleme yemek kaşığı un

3 yemek kaşığı sıvı yağ

½ paket vanilya

Aldığı kadar soya sütü

Arzuya göre şeker (3 yemek kaşığı veya daha fazla)

Kısık ateşte unu yağda kavurmaya başlayın, yavaş yavaş soya sütünü eklerken karıştırmaya devam edin. Pudinginiz piştikçe katılaşacağı için oldukça cıvık bir kıvam olsun. Katılaştıkça da soya sütü ekleyebilirsiniz. Vanilyayı ekledikten sonra tadına bakarak şeker koyun.

Keki ıslatmak için şurup:

1 bardak su

½ bardak şeker

Suyu ve şekeri birlikte kaynatın. Ya soğuk keke sıcak şurup dökün, ya da sıcak keke soğuk şurup. Ben keki soğutup kalıptan çıkardıktan sonra sıcak şurup dökmeyi tercih ediyorum.

Şurupla ıslattıktan sonra ara kremayı da sürün. İki keki üs üste koyun. Üst keki de ıslatın. En üste de kaju kreması sürün.

Kaju fıstıklı Hindistan cevizli krema

1 bardak kaju fıstığı

¾ bardak su

1/3  bardak agave şurubu

¼ bardak Hindistan cevizi rendesi

¼ bardak ılık Hindistan cevizi yağı

½ paket vanilya

Hepsini rondoda birleştirip krema haline getirin.  En son kremayı da sürünce pastanız yemeye hazır.  Bir gün sonra tatlar daha da oturmuş olacak. Buzdolabında saklamanızı tavsiye ederim. Üzerini dilediğiniz gibi süsleyebilirsiniz.  Çikolata rendelemek en hızlı süsleme yöntemlerinden biri. Afiyet olsun!

Not: Bu kadar uğraşamam derseniz, tek kek ölçüsünü pişirin, üstüne de 1 bardak soya sütü, ¼ bardak sıvı yağ ve ½ bardak şekeri kaynatıp iyice karıştırın, kekin üstüne dökün. Bu haliyle de ıslak kek oluyor, ve pastadan bile daha dayanılmaz olduğunu göreceksiniz.  Buna da afiyet olsun :)

Nohutlu minik gül börekleri

Virüs mevsiminden fena halde nasibimizi aldık bu sene. Bu virüse veganlık da fayda etmedi malesef, süründürdükçe süründürdü hepimizi. Sonuçta acil destek olarak annem geldi, giderken de “Size ne yapıp bırakayım?” diye sordu. Böyle sorulunca anneme ve kayın valideme hazır cevaplarım var :) Bu defaki cevap “Nohutlu börek” oldu. Bu börekler hem çok lezzetli, hem hafif, hem de çok besleyici. En güzel tarafları da buzlukta çok iyi dayanmaları. Daha tazeyken buzluğa atıyorum birsürüsünü, sabahları çözüp kahvaltıda yiyorum, ya da işe giderken yanıma koyuyorum öylece donmuş halde, çay molasına kadar yenecek kıvama gelmiş oluyorlar.

İşte o tarif :)

Nohutlu mini gül börekleri

1 su bardağı nohut

1 küçük kuru soğan

1 tatlı kaşığı nane

3 adet yufka

Yeterince yağ ve tuz

Nohutlar haşlanır. Haşlandıktan sonra suyu süzülür, kenarda saklanır.

Nohutlar bir kabın içinde bıraz haşlama suyuyla ezilir. (Arda kalan haşlama suyula da pilav yapılır, çorba yapılır.)

Soğan zeytinyağında kavrulur, en sonunda 1 tatlı kaşığı nane eklenir. Nohutlarla karıştırılarak sıvımsı bir macun elde edilir.İsteğe göre tuz eklenir.

Yufka açılır ve bir tarafı tamamen yağlanıp pizza dilimi gibi  8’e bölünür. Dilimlerin geniş tarafına hazırlanan nohutlu içten sürülür ve biraz dağıtılır. Yufka parçası rulo şeklinde sarılıp gül haline getirilir. Yağlanmış tepsiye dizilir.

Fırına vermeden önce böreklerin üstüne soya sütü veya yağ veya sulandırılmış pekmez veya bu üçünün kombinasyonlarından oluşmuş bir karışım sürülür ki böreklerin üstü kızarsın. Susam ve çörekotu serpilir.

180-200 ^oC’de üstü kızarana kadar pişirilir.

Fırından çıkınca da çıtır börek istiyorsanız tepsi açıkta bırakılır, yumuşak börek istiyorsanız da böreklerin üstüne azıcık su serpilir ve üstüne bir bez örtülür. Sonra afiyetle yenir.

Afiyet olsun!

Vegan yemeklerde yumurta alternatifleri

Malum, veganlar yumurta kullanmaz. Kullandığını bildiğiniz biri varsa da o vegan değildir. Her neyse, yumurta yerine kullanılabilecek bir alternatif bulmak aslında ilk başta sanıldığı kadar zor değil. Yumurtayı nasıl bir tarifte elimine ettiğinizi göz öünde bulundurun ve aşağıdaki alternatiflerden birini deneyin.

1 yumurta yerine kullanabilecekleriniz:

2 tatlı kaşığı kabartma tozu + 2 çorba kaşığı su + 1 çorba kaşığı sıvı yağ

1 tatlı kaşığı yemek sodası (karbonat) + 1 çorba kaşığı sirke (daha pofuduk kekler için)

1 çorba kaşığı öğütülmüş keten tohumu + 3 çorba kaşığı su (karıştırıp 5 dk bekletin, sonra kıvamlanana kadar iyice çırpın). Sanki ceviz koymussunuz gibi kahverengimsi bir renk verir.

Yarım muz (ezip püre kıvamına getirin)

1 tepeleme çorba kaşığı soya unu + 1 çorba kaşığı su

1 çorba kaşığı nohut unu + 1 çorba kaşığı su

¼ bardak tofu (blenderda iyice pure haline getirin)

¼ bardak yumuşak tofu (soft tofu veya silken tofu, blenderda püre edilmiş)

¼ bardak vegan yoğurt

1 çorba kaşığı öğütülmüş chia tohmu + 3 çorba kaşığı su

1 çorba kaşığı ararot + 1 çorba kaşığı soya unu + 2 çorba kaşığı su

¼ bardak elma püresi (veya 3 çorba kaşığı)

1/3 bardak balkabağı püresi

¼ bardak püre edilmiş erik (mürdüm eriği veya mor erik)

Yerine gore aşağıdakiler de işe yarayabilir:

¼ bardak püre edilmiş patates

2 çorba kaşığı püre avokado

2 çorba kaşığı tahin veya fıstık ezmesi

2 çorba kaşığı ıslatılmış galeta unu

2 çorba kaşığı ıslatılmış yulaf ezmesi

Ayrıca sadece un veya salça da yapıştırıcı olarak kullanılabilir.

Kaynaklar:

http://www.peta.org/living/vegetarian-living/egg-replacements.aspx

www.veganbakingsecrets.com

http://www.goodbaker.com/qa11.html

http://www.veganwolf.com/vegan_cooking_substitutions.htm

http://www.vegansociety.com/lifestyle/food/recipes/egg-free.aspx

Muzlu minik kekler

Sağlıklı ve besleyici, ama aynı zamanda da çocukların ilgisini çekecek tatlı tarifler ararken, en sevdiğim boglardan biri olan Fat Free Vegan Kitchen aklıma geldi. Bu muzlu kek tarifini yaptım ve oğlum bunları daha fırından çıkar çıkmaz çok sevdi. Hatta içineki hurmaları da çikolata sandı ve afiyetle yedi. Ama ertesi gün kekte lastikimsi bir kıvam oluştu. Bu lastikimsi kıvam genelde kek karışımını fazla karıştırırsanız olur, unun içindeki gluten herşeyi iyice yapıştırır. Ama ben karışımı fazla karıştırmamıştım.  O zaman geriye kalan tek yanıt: içlerinde hiç yağ olmadığı için muffinler böyleydi. Daha önce de birkaç defa yağsız kekler yapmıştım ve yine bu kıvamla karşılaşıp pek sevmemiştim. Fırından ilk çıktıkları anda iyi oluyorlar da sonrasında tatmin edebilme performansları düşüyor.  Her neyse, bu kişisel bir tercih meselesi. Ben de bu tarifi  sıvı yağ kullanarak yaptım. Bir de şeker yerine pekmez kullandım. Evdeki hurmalar bittiği için de kuru kayısı kullandım. Biraz tatlı bir kek oluyor, özellikle de kullandığınız meyveler çok tatlıysa pekmezi biraz azaltabilirsiniz. Katı-sıvı dengesini ayarlamak için biraz daha soya sütü ilave edin yeter.

Muzlu minik kekler

1 bardak tam buğday unu

¾ bardak beyaz un

1 paket kabartma tozu

¼ kaşık tuz

1 çay kaşığı tarçın

1/3 bardak pekmez

1 ¼ bardak ezilmiş muz (takriben 2 adet orta boy, veya 3 küçük yerli muz)

½ bardak soya sütü

1/3 bardak sıvı yağ

¼ bardak doğranmış hurma (veya kuru kayısı)

¼ bardak ceviz içi

Fırını 190 ^oC’ye ayarlayıp muffin tepsinizi yağlayıp hazırlayın.  Bir kapta unları, kabartam tozunu, tuzu ve tarçını birleştirin. Başka bir kapta muzları ezip soya sütü, şeker (veya pekmez), yağı karıştırın.  Sıvı karışımı unlu karışımın içine düküp karıştırın. Sadece malzemeler karışıncaya kadar karıştırmak yeterli, mikser kullanmanıza veya uzun karıştırmanıza gerek yok. Hurma ve cevizleri ekleyip muffin tepsisine boşaltın. 15-20 dakika pişirin. İçine kürdan sokup çıkardığınızda kürdana ıslak bir şey yapışmıyorsa kekler pişmiştir.  

Afiyet olsun!

Ekmek makinesinde tam buğday unlu ekmek

Son günlerde protein ağırlıklı diyetlerin popülaritesi artıyor. Yapılan onca, yani binlerce, bilimsel araştırmayı yok sayıp kendi düşüncesini yüksek sesle söyleyenlere çok prim veriyoruz.Onlar tartışa dursun, ben bir ekmek tarifi vereyim. Evde en çok kullandığım araçlardan biri ekmek makinesi. Yıllarca ekmeği kendim yoğurup fırında pişirme hayalleri kurdum.  Ama bu çok emek isteyen bir iş. Oysa ki ekmek makinesi inanılmaz pratik ve sonunda da evde yapılmış, içinde ne olduğunu bildiğiniz, mis gibi kokusu evinize yayılan bir ekmeğiniz oluyor.  Makinenin haznesine tüm malzemeleri koyuyorsunuz ve düğmeye basıyorsunuz, bu kadar basit.

Bu tarifte organik tam buğday unu kullanıyorum. Tam buğday ve rafine unları karıştırıyorum, ekmek daha çok kabarıyor. Ama tamamen tam buğday unu da kullanabilirsiniz, sadece kullandığınız suyu yarım bardak kadar artırmanız gerekecek.  Üşengeçlikten unları elemiyorum, siz elerseniz farklı bir sonuç elde edebilirisiniz. Bu arada ekmeğinizin nasıl olacağını bulunduğunuz yerin sıcaklığı, havanın nemi, hatta kalabalık bir şehirde mi yoksa kalabalıktan uzak bir kır evinde mi yaşadığınız bile etkileyecek (şaka yapmıyorum).  O yüzden sizin ekmeğiniz, benimkinden farklı olabilir. Su, un ve maya oranıyla biraz oynayarak istediğiniz kıvamı tutturabilirsiniz. 

Tam buğday unlu ekmek

2 tatlı kaşığı zeytinyağı

300 ml ılık su (100 ml kaynar + 200 ml oda sıcaklığında)

1 tatlı kaşığı tuz

2 tatlı kaşığı pekmez

1 bardak beyaz un (300 ml'lik bardak ile)

1 ½ bardak tam buğday unu (300 ml'lik bardak ile)

1 silme tatlı kaşığından biraz az instant maya

Tüm malzemeleri üstteki sırayla ekmek makinenizin kovasına yerleştirin. Mayayı unların ortasında açtığınız ufak bir çukurun içine gömün. Kovanın iyice yerleşmiş olduğundan emin olduktan sonra ekmeği “tam buğday” programında çalıştırın. Mis gibi ekmek kokuları gelmeye başladığında makinenin etrafında dolanmaya başlayın. Program bitene kadar bekleyin. 

Afiyet olsun!

Soya ve vegan pide (veya lahmacun)

Bu aralar hamileligin son donemlerindeyim ve protein ve demir kaynakalariyla cok icli disliyim. Bunlarin basinda da soya urunleri geliyor.

Soya deyince kaslar soyle bir kalkiyor. “Biliyorsun, soya oyle yararli bir sey degil”. Ya da “GDOlu soya peynirden etten daha mi iyi?”, ya da “GDO’lu olmadigini nereden biliyorsun?” ya da “Erkekler icin cok zararli, ostrojen etkisi yapiyor.” gibi yorumlarla karsilasiyorum genelde. Nereden cikiyor bunlar? Ben televizyon izlemiyorum, gazetelerin “saglik” bolumlerini okumuyorum, herhalde orada soya bir ocu gibi gosteriliyor diye dusunuyorum. B12 icin yaptigim gibi soya icin de bir bilimsel literatur taramasi yapmak geliyor aklima, ama bunu daha once yaptim ve ne kadar mesakkatli bir is oldugunu cok iyi hatirliyorum. Cok takdir ettigim bir arastirmaci yazar olan John Robbins bunu yapip usenmeden yazmis, buradan okuyabilirsiniz. Ben, bildigim soya gerceklerini kisaca yaziyorum, takdir sizin.

1. Insanlarin tuketimi icin uretilen soya fasulyesi GDOlu degil, bunu engelleyen kanunlar var. GDOlu soya sadece hayvan yemlerinde serbest. Dunyadaki soyanin %98’i hayvan yemlerinde kullanilmak icin uretildiginden, dunyadaki soyanin cogu da GDOlu. Sonuc olarak, GDOlu soyadan korkuyorsaniz, asil hayvansal gidadan uzak durmaniz gerek. Yine de cok endiseliyseniz, paketlerin uzerinde “Genetik olarak modifiye edilmemistir” veya “Organik” ibarelerini arayin.

2. Soyanin sindirim zorlugundan veya bazi minerallerin emilimini azaltacagindan endiseleniyorsaniz (diger baklagillerde de ayni sey gecerli), fermente edilmis soya urunlerini tercih edebilirsiniz. Tempeh henuz Turkiye’de yok, ama miso kullanabilirsiniz.

3. Soyanin ostrojen etkisi yaptigi bir abarti ve konuyu anlamayan birinin kendince yorumundan kaynaklanan yanlis bir cikarim. Bunu ostrojenle ilgili bilimsel bir calisma yaparken tesadufen kesfetmistim. Soyadaki madde, aslinda ostrojene benzer bir madde, ostrojen degil, ve ostrojenden en az 50 kat daha zayif olarak ostrojen reseptorlerine baglaniyor. Ve bu, olumsuz degil, tam tersine olumlu bir etki yaratiyor. Soyanin bircok kanser turunde iyilestirici etkisi oldugu saptanmis. Ve daha sonra bunun nedeni de ortaya konmus. Ilgilenen arastirabilir. Hatta soya, kanser olusumunu onlemede bir numarali besin olarak bile gosteriliyor (bir kanser arastirmacisi tarafindan, soya ureticileri tarafindan degil. Ikinci sirada da yesil cay geliyormus).

4. Soya, bitkisel besinler arasinda en yuksek protein ve demir miktarina sahip urunlerden biri.

Bu aralar soya kiymasini da, tofuyu da, soya koftelerini ve snitzellerini de bol bol kullaniyorum. Asagidaki tarif, soya kiymasi ile neler yapabileceginize kucuk bir ornek.

 

Vegan pide veya lahmacun

1 adet ekmek hamuru (biz firindan aldik)

1 corba kasesi soya kiymasi (sicak suda 10 dk bekletilmis ve suzulmus)

1 adet sogan

½ demet maydanoz

3-4 yesil sivri biber

1 adet domates

az salca

kimyon, kekik, tuz

sivi yag

Soya kiymasi genelde kuru olarak paketlenmis halde satiliyor. Bir kase soya kiymasi elde etmek istiyorsaniz, yarim kaseden biraz fazla kuru soya kiymasina tasiyabildiginden bir parmak fazla kaynar su ekleyin. Zamanla kuru kiyma bu suyu emecek, biraz daha ilave edebilirsiniz, vicik bir kivam olmasi lazim ki kuru soya kiymasi cekebilecegi tum suyu ceksin. 10 dakika sonra fazla suyu suzun ve kiymayi elle sikarak tum suyunu cikarin. Kiyma islak olacak, ama vicik olmayacak.  Soya kiymasina tum sebze ve baharatlari katip biraz yogurun ki tatlar birbirine karissin. Sonra bu karisimi yaglanmis tavaya alip cevirerek pisirin. Yagi esirgememenizi tavsiye ediyorum, cunku soya kiymasi oldukca yagsiz bir sey.

Lahmacun yapacaksaniz hamuru parcalara boldukten sonra her parcayi yuvarlak bicimde elle veya merdaneyle ince acin. Ustune harci ekleyin.

Pide icin hamuru parcalara bolup istediginiz buyuklukte kayik seklini verin, ortasina harci yaydiktan sonra hamurun kenarlarini katlayin.  200 derecedeki firinda hamurun ustu kizarana kadar pisirin.

Ustune maydanoz, sogan, sumak koyup limon suyu sikarak afiyetle yiyin J Malesef vegan ayran tarifi veremiyorum henuz. O gunler de gelecek J (Turkiye disinda olanlar, ne kadar sansli oldugunuzu boylece anlayabilirsiniz)

Vegan lahmacun

Resmini gordugunuz bu vegan lahmacunu ben yapmadim, disarida yedim. Kadikoy’deki Ciya’da.  Soya urunleri sevmeyenler bunu rahatlikla yiyebilir. Icinde sadece sebzeler var, agirlikli olarak da domates, biber, maydanoz ve patlican. Arada farkli bir sey isteyenler icin :)

Tofu nasil yenir?

Daha once tofu hakkinda yazmistim, ama burada tekrar edeyim: Tofu, soya fasulyesinden yapilan yuksek proteinli bir urun. Ilk once soya fasulyesi kaynatilip kabuklari ve posasi ayiklanir ve soya sutu elde edilir. Sonra da cokertici bir madde kullanilarak (kalsiyum veya magnezyum bilesikleri, sirke, limon suyu, yosun, vb.) posa cokertilir ve bir kalip icine konulup suyu suzuldugunde tofu elde edilir. Yani tofu aslinda bir cesit soya peyniri, ama hayvansal peynirin icindeki zararli proteinleri (kazein), buyume hormonlarini veya yaglari icermez. Kolesterolsuz bir peynirdir yani. Ayrica soya fasulyesinin insan tuketimi cin yetistirilen turunde genetik modifikasyona izin verilmez, ancak hayvan yeminde bolca genetik modifikasyona ugramis (yani GDO) soya fasulyesi bulunur, cunku soya cok iyi bir protein kaynagidir. Soyanin yararlarini gecip, tofuyu nasil yiyecegimize gelelim.



Temel olarak tofunun iki cesidi var:
1. Yumusak tofu (soft tofu, silken tofu): Surulebilir kivamda bir tofudur. Baharatlayip yiyebilirsiniz teorik olarak. Ben genelde bunu kreplerde veya omletlerde, tatlilarda, ve smoothielerde kullaniyorum.

2. Sert tofu: Bu tofu daha cok beyaz peynire benzer, cesitleri vardir. Bazi turleri kavanoz icinde satilir, genelde biraz daha tuzlu olur. Sabah kahvaltilarinda kavanozdan cikarip yiyebiliyorum, bazilarina cok tuzlu geliyor. Bunun icin yapmak gereken sey sasdece tuzlu salamura suyunu dokup yerine taze icme suyu doldurmak ve biraz bekletmek. Bu tofunun bir de sebzelisi ve kekiklisi var, istege bagli olarak tuketilebilir. Bir de organik tofu var, ki o biraz daha sert, ve oldukca daha tuzsuz bir cesit. Soya tadina alisik degilseniz size oldukca yavan gelebilir. Ben bunu da dilimleyip yiyebiliyorum, ama her gun yemek istemezdim.

Sert tofuyu cesitli sekillerde kullanabilirsiniz:
- Dilimleyip dogrudan yiyebilirsiniz (baharatlayarak olabilir)
- Ezip zeytinyagi, ve karabiberle harmanlayip ekmeginize surebilirsiniz. Bi de avokado eklediniz mi tamamdir.
- Tofu scramble yapabilirsiniz (tarifi onceden vermistim)
- Ince parcalara kesip yagda kizartabilirsiniz. Yagda kizartmak istemiyorsniz marine edip marine ttiginiz sosta kizartabilirsiniz, veya firinlayabilirsiniz
- Ufalayip boreklerin icine koyabilirsiniz (baharatlayarak)
- Ufalayip makarna sosuyla karistirarak makarnalarda kullanabilirsiniz.
- Kup kup dograyip sebzelerle birlikte sote edebilirsiniz, bunu da bulgur, pirinc, vs. gibi tahillarin yaninda, makarnalarin yaninda, veya tek basina yemek olarak yiyebilirsiniz.
- Kup kup dograyip miso corbasinda kullanabilirsiniz
- Limon suyu, zerdecal, karaiber, zeytinyagi ile birlestirip robottan gecirebilir ve ekmege surulebilen, kolesterolsuz tofu mayonezi yapabilirsiniz
- Parcalara bolup dondurabilirsiniz, dondurucudan cikarip pisirdiginizde cok daha farkli, biraz daha dise gelen bir kivamla karsilasacaksiniz.
- Cesitli yemekelerin icine koyabilirsiniz.
- Bazi tatlilarda kivami artirmak icin kullanabilirsiniz

Sizin yaraticiliginiza ve hayal gucunuze kalmis. Iyi denemeler!